As abellas para Luz Pichel

A CONVERSA DAS ABELLAS

                                                   A Orosia, abella-nai.

Corriño de mulleres ociosas sentadas nun galpón cheo de

ferramentas e moitas noces. Diante, un verde prado un

regueiro alá abaixo rumor de auga que soa sombra e

paxariños. OLALLA mira para A do Barral, a prima que xanta

soa na leira de alá, ben se ve que con fame. Un anaco de

empanada, será.

OLALLA

Ai, se as súas mans fosen pólas de abruñeiro!

Dores agasalla as outras cun cesto de amarotes que vén de

recoller.

DORES

Morrería noviña de tanto zugar as abellas na flor desas

cuncas.

Xiana abre micros imaxinarios a un público imaxinario que

non sabe durmir.

XIANA

A do Barral déixase chuchar polos seus coma a flor da silva.

Branca érguese, concéntrase moito e ponse a bailar no

prado. Un “pas de chat”.

BRANCA

Non morrería non. Tería moitos fillos. Onde hai abella

tamén hai ciroliñas.

OLALLA fai zoar unha zoadeira de cortizo. Orosia, arrimada

a un sacho, mira en fite para a cadeira de rodas, baleira, do

seu amor. Polo camiño ancho pasa un tractor.

OROSIA

Canto máis mel da a flor da silveira mellor ano para as

nenas que andan ás amoras. A flor máis chuchada fai a

mellor mazá.

Xiana pecha o micro. Orosia aloumiña a cadeira de rodas.

Dores anda a pregar unhas follas de figueira disque para

facer con elas un caderno.

DORES [agarra o micro de Xiana)

Aprendede, rapaces, a cartilla da muller-abella.

BRANCA

Tamén son abellas eses que andan a vir escapados das

guerras de alá, fan un zoar..., un rebumbio...!

Olalla pon dúas herbas entre os beizos e fai con elas un son

estridente animal que rincha carro que renxe. Xiana, coa

cabeza entre as mans, deixa saír do peito ruidiños estraños

alleos antigos.

A Orosia, abella-nai.

Branca improvisa un movemento triste, saca un corpo do

mar.

OROSIA

As abellas non pican a quen espalla ramallos de oliveira

sobre a cara dos mortos.

XIANA

Nunca tantos se viron como andan polas praias estes

tempos.

OLALLA fai tremelar un serrón oxidado. Xiana cantaruxa

algo. OROSIA sopesa os danos das últimas treboadas.

OROSIA

Facer versos cun lápis virá sendo coma facer regos cun

sacho, ou? Esa muller, A do Barral, é quen de sacar patacas

dun penedo.

DORES érguese somnámbula perdidiña coma se soñase a

cara tapada co seu sombreiro, dá voltas arredor coma unha

nena.

BRANCA

A do Barral sabe dar de sí, é coma se o corpo non lle

estorbase para facer cabrioladas.

OROSIA espalla polo eido adiante unha manchea de gran de

millo

OROSIA

Non hai sen abella esprego na Mariña nin tioira no monte

do Seixo ourego no Courel toxo en Bergondiño buxus

sempervirens n’Alén nin carpaza tampouco alá na terra da

Fonsagrada. Eses tractores afórranlle traballo á xente

enchen de gasoil as flores da beiravía para desgracia e

perdición do xénero infantil e do himenóptero ápido

voador social.

DORES

O papá dicía: non estoupes a abella dentro do estraloque

abeluria baloco borleta croque dixital estalote milicroque

sanxoán.

OLALLA

A miña bisavoa Alicia dicía : apartade rapazas dos que

estoupan a abella dentro do estraloque. E batía as mans

para espantalos.

OROSIA

A mamá Celsa dicía : o que mata uha abella dentro dun

estraloque nunca terá mel para sacar de sí.

XIANA

A miña mamá dicía: ti estuda pequena segar os estraloques

da ribada non é traballo para nenas. E así aconteceu que

non aprendín a traballar. Ti abrícheslle a porta as abellas,

fías delas, non si, Orosia? Serías quen de durmir nun

apiario.

DORES [somnámbla outra volta]

Se non houbese guerras non habería escapados entre o

millo bebendo leite de mazaroca.

BRANCA [postura fetal]

De pequena o papá cubríame os dedos coa flor dos

estraloques, en cada dedo una flor, para que non chores

máis dicía o papá para que nunca peligres.

OLALLA [espalla os seus dedos dentro dun sol pequecho,

unha raiola].

Dedos de mestra os seus e os do seu señor pai, señora,

abellas que non se estoupan

OLALLA asubía baixiño e fai zoar unha casca de noz furada,

atada cun cordel. DORES estoupa unha flor de estraloque

baleira. OLALLA estoupa outra flor de estraloque. XIANA

estoupa outra. OROSIA, outra. Rin todas a un tempo.

OROSIA [pesarosa, de pronto]

Estaban os comareiros cheíños de espiño branco en flor,

coma se nunca fose morrer ninguén.

OROSIA senta na cadeira de rodas. Hai un silencio tranquilo,

fondo. Olalla non toca instrumentos, Xiana non canta, Branca

non baila, Dores ten posta unha man diante da boca.

OROSIA

Costureiriña bonita, dixo o meu Antonio, e pechou os ollos

coa abella dentro. Ninguén llos estoupou.

EU, unha mulleriña que estivera calada todo o tempo,

deitada alí no chan, escaravellando na terra porque tamén

ela ten unha perda alí, na silveira do lado esquerdo, estoupa

a falar con moito desacougo, consciente de que vai esgazar a

harmonía

EU

Ai, ABELLA-NAI, que vai pasar agora? E vós, as outras,

veña, dicide, que vai pasar? Ei, deus ou demo ou xabaril do

monte, quen sexa ese que anda a remexer entre as xestas,

que vai pasar?

Ría o xabaril, sempre tan destructivo. Menos mal que as

abellas abeiráronse a EU e arrodeárona cos seus ruidiños

tépedos. Imos chamar por A do Barral, Dixo Orosia, que está

moi soa alá. E asubiaron.

Con Branca Novoneyra, Dores Tembrás, Olalla Cociña, Orosia Sousa, Xiana Arias.

Luz Pichel, outubro, 2015